Kultura.az

Azərbaycan Sovet rejmindən qurtulduqdan sonra açıq cəmiyyətə keçid start verildi. İqtisadi, sosial, siyasi arenada Qərb və Türkiyəylə münasibətlər inkişaf etdirildi və bu proses günü-gündən də inkişaf etdirilir. Sadalanan sferalarla yanaşı, mədəni sferada da bu özünü zəifdə olsa göstərir.

Düzdür, həmin mədəni əlaqələrin inkişafı qarşılıqlı paralel istiqamətdə getmir, bəlkə də biz Qərb dövlətləri və Türkiyə kimi böyük ölkə deyilik, bəlkə də bizim həmin dövlətlər kimi elə də böyük keçmişə malik dövlətşilik ənənələrimiz yoxdur, bunu deyə bilmərəm, lakin mədəniyyət tarixindən az-çox bilgim olduğu üçün deyə bilərəm ki, hələ Türkiyədə lalədən, güldən, sufilikdən yazılan bir vaxtda Azərbaycanda çar müstəmləkə rejminin boyunduruğu halında artıq reallığı əks etdirən dram əsərləri yazılır, milli teatr formallaşdırılırdı. Sözümün canı odur ki, mədənibaxımından, mədəniyyətə xidmət baxımından heç də Türkiyə cəmiyyətindən geri qalmamışıq.

Bu cəmiyyət Axundov, Cəlil Məmmədquluzadə kimi aydınlar yetişdiribsə, yenə də yetişdirmək iqtidarındadır. Sadəcə çalışmaq lazımdır və özünə hörmət lazımdır. Bugün bu iki vəziyyətin olmamasının nəticəsidir ki, Türkiyə cəmiyyətində heç bir maarifcimiz, bəstəkarımız hələ də yaxşı tanınmır, lakin bizdə vəziyyət necədir? Deyərdim ki, Türk bəstəkarlarına, aydınlarına, müğənnilərinə, çəkilən filmlərinə, seriallarına münasibət onların bizə göstırdikləri münasibətdən qat-qat böyükdür.

Yadımdadır ki, mənim uşaqlıq illərimə təsadüf edən 90-cı illərdə milli kanallar Azərbaycana təşrif buyuran türk müğənnilərini az qala dünya səviyyəli tanınmış ulduz kimi təqdim edirdilər. Bu münasibətdən qürrələnən türk müğənnilər hətta bizim kanalların aparıcılarına müsahibə verməkdən imtina edir, onları mühafizəçiləri vasitəsilə döydürməkdən belə çəkinmirdilər. Türkiyədə məşhurluğu aşağı səviyyədə olan istənilən müğənni Azərbaycana gəlməklə özünü Michael Jackson kimi hiss edə bilirdi. Səbəb göz önündə idi. Özümüzə qoymadığımız hörməti qat-qat artıq “böyük qan qardaşlar”mızın müğənnilərinə qoyurduq. Lakin son dövrlərində irəliləyişin olmamasını desək, günah etmiş olarıq. Bu bir reallıqdır ki, artıq türk müğənnilərinə münasibət əvvəlki dövrlərə nisbətdə bir xeyli dəyişib. Artıq onları peyğəmbər, övliya, əlçatmaz şəxs kimi qarşılamırıq. Bu isə müntəzəm tənqidlərin və tez-tez ölkəyə gələn həmin müğənnilərin insanların gözlərini doydurmaqla əsaslandırıram.

Musiqi və şou-biznes sahəsində türk müğənnilərinə münasibət problemi aradan qismən qaldırılsa da, yeni problemlər ortaya çıxmaqda davam edir. Həmin problemlərdən biri də kino ve seriallarla bağlıdır. Hələ 2000-ci illərin əvvəllərindən başlayaraq, göstərilən Türkiyə ictimaiətinə nisbətdə Azərbaycan cəmiyyətində qat-qat artıq maraq doğuran və sevilərək izlənilən “Kurtlar Vadisi” seriallı bir çox gəncin məişət həyatına çox böyük nüfuz edib. Serial türk cəmiyyətinin “Lotu” həyatından başlayaraq, siyasi həyatınadək davam edən və daim vətənpərvər türk “lotularının” başçısı, serialın ölməz, müqəddəs, bir çox gəncin onun kimi olmaq istədiyi, ideal şəxs Polad Ələmdarın daim qələbəsi ilə nəticələnən mübarizəsindən bəhs edir. Seriala baxdıqca hələ bir necə il əvvəl Seymur Baycanın dediyi kimi “türklərin əsas problemi bütün dünyanı özlərinə düşmən bilməsidir” fikrinin reallığını görməmək mümkün deyil. İsraillə mübarizədə öz 5-6 dostuyla böyük bir yəhudi taborunun məhvindən tutmuş, İraqdakı Amerika ordu alayının məhvinədək qələbə qazanan Polad Ələmdar öz ölkəsinin təhlükəsizliyi naminə, neçə-neçə gizli təşkilatları ifşa edib məhv etməsi onda böyük ilahi gücün olduğuna şübhə yaratmır. Bizim cəmiyyət də daima metafizikaya həvəsli olduğu üçün Polad Ələmdara- onda olan həmin metafizik gücdən xeyirli məqsədlər naminə istifadə etdiyi üçün, müsbət münasibət çox güclüdür. Seriallın ilk illərində bir çox insan xatırlayar yəqin neçə- neçə gənc geyindiyi qara kostyum, qara palto, boğazına bağladığı qara şərf vasitəsilə Polad Ələmdara bənzəməyi və insanlar tərəfindən serail qəhrəmanına edilən hörmətin qismən ona da edilməsi yolunda dəridən- qabığdan çıxırdı.

Kurtlar Vadisinə maraq o qədər böyükdür ki, metrolardan hələ mağazalar yığışdırılmayana qədər həmişə disk satılan mağazalardan hər cümə günü səhərdən- axşamadək serialın dünən göstərilən yeni bölümü-plagiat disklər vasitəsilə nümayiş etdirilirdı. Hər cümə günü səhər dərsə gedərkən serial qəhrəmanlarının səsini eşitdikdən sonra həftənin məhz cümə günü olduğuna tam əmin olurdum. Yox əgər cümə günü serial qəhrəmanlarının səsini eşitməyəndə bilirdim ki, dünən Türkiyədə hansısa bayram və ya tədbir olub. Bir sözlə kurtlar vadisinə maraq nəticəsində artıq mənim plan qurarkən günlərin təqvimindən az istifadə etməyimə səbəb olurdu. Düşünürəm ki, belə seriallardan 7 dənə də olsaydı, ümumiyyətlə təqvimdən istifadə etməzdim.

“Kurtlar Vadisi” artıq dastan sevən xalqın ruhunda bir dastan yaradıb. Necə ki, bir-iki əsr bundan əvvəl böyük orduları, qoşunları təkbaşına “Koroğlu” darmadağın edirdi və xalqımız tərəfindən rəğbətlə qarşılanırdı, indi Neokoroğlu sayılan və əcdadının missiyasını uğurla davam etdirən Polad Ələmdar da neçə-necə taborları, diviziyaları, alayları təkbaşına darmadağın edib millətini yadelli işğalından qoruyur. Xalqımız isə heç vaxt mərd qoç Koroğlu nəvələrini unutmaz və daim onların getdiyi yolda belə igidlər yetişdirər.

Tural Metesoy

Kultura.az

Kurtlar Vadisi

Uyğun Məqalələr

Söz və söyüş

Xalq...

Orta əsr İngiltərəsinə bizi oxşadan nədir?