Redaktorlar, jurnalistlÉ™r 200-250 manatdan ötrü mobil operatorların É™sirinÉ™ çevriliblÉ™r. Ä°tin qabağına sümük atılan kimi, bunların da aylıq konturlarını atırlar qabaqlarına, onlar da operatorların güllü-çiçÉ™kli, şən xÉ™bÉ™rlÉ™rini yaymaqla məşğul olurlar. BaĹźqa bir tÉ™rÉ™fdÉ™n dÉ™ nÉ™ qÉ™dÉ™r oxucu itirirlÉ™r vÉ™ nÉ™ticÉ™dÉ™ Azercell, Bakcell, Nar öz abunÉ™çilÉ™ri ilÉ™ istÉ™diklÉ™ri formada davranır.
MÉ™n bu sahÉ™ üzrÉ™ mütÉ™xÉ™ssis deyilÉ™m. Bununla belÉ™ bir vÉ™tÉ™ndaĹź kimi qÉ™rara gÉ™ldim ki, mobil operatorlardan başıma gÉ™lÉ™nlÉ™rdÉ™n, gördüyüm problemlÉ™rdÉ™n yazım. Çünki bu sahÉ™ çox bÉ™rbad gündÉ™dir vÉ™ yuxarıda qeyd etdiyim kimi, KÄ°V-lÉ™rin heç biri bu barÉ™dÉ™ araĹźdırma, yazı çap etmÉ™k istÉ™mirlÉ™r.
HÉ™r kÉ™sÉ™ aydındır ki, AzÉ™rbaycanda fÉ™aliyyÉ™t göstÉ™rÉ™n mobil operatorların üçü dÉ™ it günündÉ™ xidmÉ™t göstÉ™rir. Özü dÉ™ baha qiymÉ™tÉ™ it günündÉ™. Ola bilÉ™r biri biraz pis, biri lap pis. NÉ™ticÉ™ odur ki, yaxşı xidmÉ™t deyil. Canları çıxır abunÉ™çilÉ™ri normal şəbÉ™kÉ™, xidmÉ™tlÉ™ tÉ™min etmÉ™yÉ™. Pul xÉ™rclÉ™yib keyfiyyÉ™ti qaldırmaq istÉ™mirlÉ™r. HÉ™r dÉ™fÉ™ dÉ™ bir hoqqa çıxardıb abunÉ™çilÉ™rin cibinÉ™ girirlÉ™r. Bu yÉ™qin ki É™ksÉ™r istifadÉ™çilÉ™rin başına gÉ™lib. FÉ™rqi yoxdur.
“Limiti keçmisiz” bÉ™hanÉ™si ilÉ™ abunÉ™çilÉ™rin cibinÉ™ girmÉ™k
Son ayda elÉ™ 2 dÉ™fÉ™ mÉ™nim başıma gÉ™lib. Biri “Azercell 3G datakart”ına görÉ™, biri isÉ™ “Bakcell - Klass” tarif paketinÉ™ görÉ™.
BirincidÉ™ datakartın aylığını 2 gün idi keçirtmiĹźdim, axĹźam internet baÄźlandı. Gedib GÉ™nclikdÉ™ki Azercell EkspresdÉ™n maraqlandım ki, nÉ™ mÉ™sÉ™lÉ™dir? DedilÉ™r borcunuz var. Bu borcun nÉ™dÉ™n yarandığını soruĹźduqda, dedi limiti keçmisiz. 2-3 dÉ™diqÉ™lik dialoqumuz oldu, gördüm müĹźtÉ™ri xidmÉ™ti iĹźçisinin mÉ™lumatı azdı, mıqqıldanır, konkret cavab verÉ™ bilmir suallarıma, dedim yaxşı aydındır, mÉ™rkÉ™zÉ™ gedib maraqlanacam. Sonra getdim Tarqovıdakı Azercell EkspresÉ™. Orda özündÉ™nrazı bir qadın oturmuĹźdu, problemi dedim. Dedi borcunuz var. Amma bu borcun nÉ™dÉ™n yarandığını bu iĹźçi dÉ™ mÉ™nÉ™ aydın deyÉ™ bilmÉ™dim. MübahisÉ™miz yarandı, sonra da dedi ki, sizÉ™ É™traflı mÉ™lumat verÉ™ bilmÉ™rik. Çünki datakart sizin adınıza deyil. Bu iĹźçiyÉ™ baĹźa sala bilmÉ™dim ki, indiyÉ™ qÉ™dÉ™r sizdÉ™n É™vvÉ™l dÉ™ mÉ™lumatlar verilib, sizin özünüz dÉ™ vermisiz. Ä°ndi nÉ™ oldu birdÉ™n-birÉ™ mÉ™lumat vermÉ™k qadaÄźan olundu? BaĹźladı kobud formada, “naqlı” cavablar vermÉ™yÉ™, dedim yaxşı, kimin adınadır, hÉ™min insanla gÉ™lÉ™rÉ™m. Bu da bunların “müĹźtÉ™ri xidmÉ™ti”. Vaxtın azlığı ucbatından çox məşğul ola bilmÉ™dim mÉ™sÉ™lÉ™ ilÉ™, 5-6 manatı ödÉ™yib interneti açdırdım. Sonra datakartın sahibinÉ™ demiĹźdilÉ™r ki, birinci aydan ödÉ™niĹź etmÉ™li idiniz, onu etmÉ™misiz. Amma 4 ay idi ki istifadÉ™ edilirdi. DediklÉ™ri sÉ™bÉ™b dÉ™ yalan idi.
Ä°kinci belÉ™ hadisÉ™ isÉ™ Bakcell ilÉ™ baĹź verdi. Klass istifadÉ™çilÉ™ri bilirlÉ™r ki, aylıq 5 manat ödÉ™niĹź olunmalıdır vÉ™ bu mÉ™bləğin qarşılığında mobil operator bir aylıq istifadÉ™ üçün 250 MB internet vÉ™ 250 sms hÉ™diyyÉ™ verir. TÉ™xminÉ™n 1 hÉ™ftÉ™ É™vvÉ™l axĹźam balansımı artırdım. Amma heç bir danışıq, sms üçün istifadÉ™ etmÉ™dim. Yalnız internetdÉ™n istifadÉ™ etdim. 250 MB internet bir ay geninÉ™-boluna mÉ™nÉ™ bÉ™s edirdi. SÉ™hÉ™r oyanıb görÉ™m ki, 6 manat borcum var. Getdim müĹźtÉ™ri xidmÉ™tlÉ™rinÉ™ dedilÉ™r internetdÉ™n çox istifadÉ™ etmisiz, dedim aylığı yaxın günlÉ™rdÉ™ ödÉ™mişəm vÉ™ 250 MB-lıq internet paketim var. DedilÉ™r yoxdu, siz limiti keçmisiz. Sonra yenidÉ™n balansımı artırdım, internet paketi haqqında mÉ™lumat É™ldÉ™ etmÉ™k istÉ™yÉ™ndÉ™ gördüm internet paketi vermÉ™yiblÉ™r, ona görÉ™ dÉ™ istifadÉ™ etdiyim trafikin pulunu hesabımızdan çıxıblar. HÉ™min gün baĹźqa bir dostumla qarşılaĹźanda, o da dedi mÉ™nÉ™ 30 manata yaxın borc yazılıb, getdim mÉ™cbur oldum Klassdan CinÉ™ keçdim.
Bunlar adi misallar idi. YÉ™ni bizim gözümüz görÉ™-görÉ™ cibimizÉ™ girmÉ™klÉ™ri. HÉ™lÉ™ görün bizim xÉ™bÉ™rimiz olmadan hansı manipulyasiyaları edib abunÉ™çilÉ™rin canından pul çıxarırlar.
“Bakcell hÉ™r yerdÉ™ É™la tutur”?
Bir müddÉ™t É™vvÉ™l Bakcellin şəbÉ™kÉ™sindÉ™ problemlÉ™rin ortaya çıxdığını daha çox hiss etmÉ™yÉ™ baĹźladıq. Bu operatorun istifadÉ™çilÉ™ri artdı, şəbÉ™kÉ™lÉ™r daha çox yüklÉ™nmÉ™yÉ™ baĹźladı vÉ™ problemlÉ™r çoxaldı. Ä°nsanlar haqlı olaraq şəbÉ™kÉ™dÉ™n ĹźikayÉ™tlÉ™nmÉ™yÉ™ baĹźladı. Bakcell isÉ™ bunun qarşılığında nÉ™ etdi? BaĹźladı TV-lÉ™rdÉ™ gördümüyümüz “Bakcell hÉ™r yerdÉ™ É™la tutur” mesajlı reklamlarını çÉ™kib camaatın beyninÉ™ yeritmÉ™yÉ™. KeyfiyyÉ™ti qaldırmaqdan, marketoloqlarının yüklÉ™rini qaldırıblar ki, nÉ™ edirsiz edin, insanlarda elÉ™ təəssürat yaradın ki, şəbÉ™kÉ™mizdÉ™ problem yoxdur. Problem sizin ya qulağınızda, ya gözünüzdÉ™, ya telefonunuzun ekranında, ya da telefonunuzun “kalonka”sındadır.
Guya É™n ucqar nöqtÉ™lÉ™rdÉ™ Bakcellin şəbÉ™kÉ™si É™la tutur. ŞəhÉ™rin mÉ™rkÉ™zindÉ™ gündÉ™ É™lli dÉ™fÉ™ qarşılaĹźdığımız problemlÉ™r qalıb bir tÉ™rÉ™fdÉ™, bu operator DilarÉ™ ilÉ™ düĹźüb rayonlara, kÉ™ndlÉ™rÉ™ bizÉ™ göstÉ™rmÉ™yÉ™ çalışır ki, şəbÉ™kÉ™mizdÉ™ problem yoxdur, hÉ™r Ĺźey É™ladır. Bakı boyda şəhÉ™rin metro stansiyasında normal bir şəbÉ™kÉ™ni qura bilmirlÉ™r. ElÉ™ stansiyalar var ki, GPRS yoxdu. Özü dÉ™ bu stansiyalar bir deyil, iki deyil.
Klass nömrÉ™li abunÉ™çilÉ™rin Rouming etmÉ™si üçün 100 manat pul köçürülmÉ™sini eĹźidÉ™ndÉ™ isÉ™ elÉ™ bil başıma qazan keçirtdilÉ™r. 100 manata Rouming olar?! Hansı xüsusi xidmÉ™t qarşılığında bunu ödÉ™mÉ™liyik biz? Cavab “heç bir”, roumunqin aktivləşmÉ™si üçün istifadÉ™çi 100 manat pul keçirmÉ™lidir.
NARdan isÉ™ geniĹź yazmaÄźa ehtiyac yoxdur. Bu operatorun şəbÉ™kÉ™si paytaxtı, ölkÉ™ni normal É™hatÉ™ etmir. Uzun müddÉ™tdir fÉ™aliyyÉ™t göstÉ™rÉ™n operatorların fÉ™aliyyÉ™ti pis gündÉ™dirsÉ™, bu operatordan danışmaÄźa heç dÉ™ymÉ™z. Metronun keçidinÉ™ bir addım atan kimi NAR-ın şəbÉ™kÉ™si itir. DigÉ™r xidmÉ™tlÉ™r isÉ™ qalsın bir tÉ™rÉ™fÉ™.
Bir müddÉ™t É™vvÉ™l operatorlarla RÄ°TN arasında 3G xidmÉ™ti ilÉ™ baÄźlı dava-qırğın gedirdi. Lisenziya É™ldÉ™ olunandan sonra gördük ki, xidmÉ™t 1 qÉ™piklik deyil. Az qala internetdÉ™ surÉ™t GPRS surÉ™tidi, video danışıqdan hÉ™mçinin normal istifadÉ™ etmÉ™k mümkün deyil. Ä°ndi dÉ™ 4G-yÉ™ hazırlıq gedir. 3G düzÉ™ldi, qaldı 4G.
NisbÉ™tÉ™n Azercellin şəbÉ™kÉ™si yaxşıdı, o da qiymÉ™ti qoyub dağın başına vÉ™ digÉ™r xidmÉ™tlÉ™ri pis göstÉ™rir. Yuxarıda bÉ™zilÉ™ri ilÉ™ baÄźlı qeydlÉ™r etmişəm.
Mobil operatorlar xidmətin keyfiyyətini artırmaq əvəzinə qızların, qadınların mesajlarını, danışıqlarını kişilərə, kişilərin mesajlarını, danışıqlarını isə qadınlara satmaqla məşğuldular. Pul qazanmağın belə forması da var mobil operatorlarda.
Hələlik mobil operatorlarla bağlı bu qədər.
P.S. XahiĹź edirÉ™m, kim hansı mobil operatordan istifadÉ™ edirsÉ™, hansı problemlÉ™rlÉ™ qarşılaşırsa, aĹźağıdakı e-mailÉ™ yazsın, birlikdÉ™ araĹźdıraq, problemlÉ™ri ictimailəşdirÉ™k. Yoxsa biz sakit durduqca, yazmadıqca, danışmadıqca bu sahÉ™dÉ™ heç bir dÉ™yiĹźiklik, irÉ™lilÉ™yiĹź olmayacaq. ĹžikayÉ™tlÉ™rinizi yazın.
Redaksiyadan: XahiĹź edirik mobil operatorlardan yazının saytdan çıxarılması üçün bizÉ™ tÉ™zyiq etmÉ™sinlÉ™r. Yazı saytdan çıxarılmayacaq. AÄźlınız baĹźqalarına getmÉ™sin. Biz satılmırıq.
Ülvi HÉ™sÉ™nli
Kultura.az